Платоновское философское общество
Plato
О нас
Академии
Конференции
Летние школы
Научные проекты
Диссертации
Тексты платоников
Исследования по платонизму
Справочные издания
Партнеры

МОО «Платоновское философское общество»

ἹΠΠΙΑΣ ἜΛΑΤΤΩΝ

363a     {ΕΥ.} Σὺ δὲ δὴ τί σιγᾷς, ὦ Σώκρατες, Ἱππίου τοσαῦτα

ἐπιδειξαμένου, καὶ οὐχὶ ἢ συνεπαινεῖς τι τῶν εἰρημένων ἢ

καὶ ἐλέγχεις, εἴ τί σοι μὴ καλῶς δοκεῖ εἰρηκέναι; ἄλλως τε

ἐπειδὴ καὶ αὐτοὶ λελείμμεθα, οἳ μάλιστ’ ἂν ἀντιποιησαίμεθα

(5)μετεῖναι ἡμῖν τῆς ἐν φιλοσοφίᾳ διατριβῆς.

     {ΣΩ.} Καὶ μήν, ὦ Εὔδικε, ἔστι γε ἃ ἡδέως ἂν πυθοίμην

363bἹππίου ὧν νυνδὴ ἔλεγεν περὶ Ὁμήρου. καὶ γὰρ τοῦ σοῦ

πατρὸς Ἀπημάντου ἤκουον ὅτι ἡ Ἰλιὰς κάλλιον εἴη ποίημα

τῷ Ὁμήρῳ ἢ ἡ Ὀδύσσεια, τοσούτῳ δὲ κάλλιον, ὅσῳ ἀμεί-

νων Ἀχιλλεὺς Ὀδυσσέως εἴη· ἑκάτερον γὰρ τούτων τὸ μὲν

(5)εἰς Ὀδυσσέα ἔφη πεποιῆσθαι, τὸ δ’ εἰς Ἀχιλλέα. περὶ

ἐκείνου οὖν ἡδέως ἄν, εἰ βουλομένῳ ἐστὶν Ἱππίᾳ, ἀναπυθοί-

μην ὅπως αὐτῷ δοκεῖ περὶ τοῖν ἀνδροῖν τούτοιν, πότερον

363cἀμείνω φησὶν εἶναι, ἐπειδὴ καὶ ἄλλα πολλὰ καὶ παντοδαπὰ

ἡμῖν ἐπιδέδεικται καὶ περὶ ποιητῶν τε ἄλλων καὶ περὶ

Ὁμήρου.

     {ΕΥ.} Ἀλλὰ δῆλον ὅτι οὐ φθονήσει Ἱππίας, ἐάν τι αὐτὸν

(5)ἐρωτᾷς, ἀποκρίνεσθαι. ἦ γάρ, ὦ Ἱππία, ἐάν τι ἐρωτᾷ σε

Σωκράτης, ἀποκρινῇ; ἢ πῶς ποιήσεις;

     {ΙΠ.} Καὶ γὰρ ἂν δεινὰ ποιοίην, ὦ Εὔδικε, εἰ Ὀλυμπίαζε

μὲν εἰς τὴν τῶν Ἑλλήνων πανήγυριν, ὅταν τὰ Ὀλύμπια ᾖ,

363dἀεὶ ἐπανιὼν οἴκοθεν ἐξ Ἤλιδος εἰς τὸ ἱερὸν παρέχω ἐμαυτὸν

καὶ λέγοντα ὅτι ἄν τις βούληται ὧν ἄν μοι εἰς ἐπίδειξιν

παρεσκευασμένον ᾖ, καὶ ἀποκρινόμενον τῷ βουλομένῳ ὅτι

ἄν τις ἐρωτᾷ, νῦν δὲ τὴν Σωκράτους ἐρώτησιν φύγοιμι.

364a     {ΣΩ.} Μακάριόν γε, ὦ Ἱππία, πάθος πέπονθας, εἰ ἑκάστης

Ὀλυμπιάδος οὕτως εὔελπις ὢν περὶ τῆς ψυχῆς εἰς σοφίαν

ἀφικνῇ εἰς τὸ ἱερόν· καὶ θαυμάσαιμ’ ἂν εἴ τις τῶν περὶ τὸ

σῶμα ἀθλητῶν οὕτως ἀφόβως τε καὶ πιστευτικῶς ἔχων τῷ

(5)σώματι ἔρχεται αὐτόσε ἀγωνιούμενος, ὥσπερ σὺ φῂς τῇ

διανοίᾳ.

     {ΙΠ.} Εἰκότως, ὦ Σώκρατες, ἐγὼ τοῦτο πέπονθα· ἐξ οὗ

γὰρ ἦργμαι Ὀλυμπίασιν ἀγωνίζεσθαι, οὐδενὶ πώποτε κρείτ-

τονι εἰς οὐδὲν ἐμαυτοῦ ἐνέτυχον.

364b     {ΣΩ.} Καλόν γε λέγεις, ὦ Ἱππία, καὶ τῇ Ἠλείων πόλει

τῆς σοφίας ἀνάθημα τὴν δόξαν εἶναι τὴν σὴν καὶ τοῖς

γονεῦσι τοῖς σοῖς. ἀτὰρ τί δὴ λέγεις ἡμῖν περὶ τοῦ Ἀχιλ-

λέως τε καὶ τοῦ Ὀδυσσέως; πότερον ἀμείνω καὶ κατὰ τί

(5)φῂς εἶναι; ἡνίκα μὲν γὰρ πολλοὶ ἔνδον ἦμεν καὶ σὺ τὴν

ἐπίδειξιν ἐποιοῦ, ἀπελείφθην σου τῶν λεγομένων_ὤκνουν

γὰρ ἐπανερέσθαι, διότι ὄχλος τε πολὺς ἔνδον ἦν, καὶ μή

σοι ἐμποδὼν εἴην ἐρωτῶν τῇ ἐπιδείξει_νυνὶ δὲ ἐπειδὴ ἐλάτ-

τους τέ ἐσμεν καὶ Εὔδικος ὅδε κελεύει ἐρέσθαι, εἰπέ τε καὶ

364cδίδαξον ἡμᾶς σαφῶς, τί ἔλεγες περὶ τούτοιν τοῖν ἀνδροῖν;

πῶς διέκρινες αὐτούς;

     {ΙΠ.} Ἀλλ’ ἐγώ σοι, ὦ Σώκρατες, ἐθέλω ἔτι σαφέστερον

ἢ τότε διελθεῖν ἃ λέγω καὶ περὶ τούτων καὶ ἄλλων. φημὶ

(5)γὰρ Ὅμηρον πεποιηκέναι ἄριστον μὲν ἄνδρα Ἀχιλλέα τῶν

εἰς Τροίαν ἀφικομένων, σοφώτατον δὲ Νέστορα, πολυτρο-

πώτατον δὲ Ὀδυσσέα.

     {ΣΩ.} Βαβαῖ, ὦ Ἱππία· ἆρ’ ἄν τί μοι χαρίσαιο τοιόνδε,

μή μου καταγελᾶν, ἐὰν μόγις μανθάνω τὰ λεγόμενα καὶ

364dπολλάκις ἀνερωτῶ; ἀλλά μοι πειρῶ πρᾴως τε καὶ εὐκόλως

ἀποκρίνεσθαι.

     {ΙΠ.} Αἰσχρὸν γὰρ ἂν εἴη, ὦ Σώκρατες, εἰ ἄλλους μὲν

αὐτὰ ταῦτα παιδεύω καὶ ἀξιῶ διὰ ταῦτα χρήματα λαμβάνειν,

(5)αὐτὸς δὲ ὑπὸ σοῦ ἐρωτώμενος μὴ συγγνώμην τ’ ἔχοιμι καὶ

πρᾴως ἀποκρινοίμην.

     {ΣΩ.} Πάνυ καλῶς λέγεις. ἐγὼ γάρ τοι, ἡνίκα μὲν ἄριστον

τὸν Ἀχιλλέα ἔφησθα πεποιῆσθαι, ἐδόκουν σου μανθάνειν

364eὅτι ἔλεγες, καὶ ἡνίκα τὸν Νέστορα σοφώτατον· ἐπειδὴ δὲ

τὸν Ὀδυσσέα εἶπες ὅτι πεποιηκὼς εἴη ὁ ποιητὴς πολυτρο-

πώτατον, τοῦτο δ’, ὥς γε πρὸς σὲ τἀληθῆ εἰρῆσθαι, παντά-

πασιν οὐκ οἶδ’ ὅτι λέγεις. καί μοι εἰπέ, ἄν τι ἐνθένδε

(5)μᾶλλον μάθω· ὁ Ἀχιλλεὺς οὐ πολύτροπος τῷ Ὁμήρῳ

πεποίηται;

     {ΙΠ.} Ἥκιστά γε, ὦ Σώκρατες, ἀλλ’ ἁπλούστατος καὶ

ἀληθέστατος, ἐπεὶ καὶ ἐν Λιταῖς, ἡνίκα πρὸς ἀλλήλους

ποιεῖ αὐτοὺς διαλεγομένους, λέγει αὐτῷ ὁ Ἀχιλλεὺς πρὸς

(10)τὸν Ὀδυσσέα_

365a          Διογενὲς Λαερτιάδη, πολυμήχαν’ Ὀδυσσεῦ,

          χρὴ μὲν δὴ τὸν μῦθον ἀπηλεγέως ἀποειπεῖν,

          ὥσπερ δὴ κρανέω τε καὶ ὡς τελέεσθαι ὀίω·

          ἐχθρὸς γάρ μοι κεῖνος ὁμῶς Ἀΐδαο πύλῃσιν,

365b          ὅς χ’ ἕτερον μὲν κεύθῃ ἐνὶ φρεσίν, ἄλλο δὲ εἴπῃ.

          αὐτὰρ ἐγὼν ἐρέω, ὡς καὶ τετελεσμένον ἔσται.

ἐν τούτοις δηλοῖ τοῖς ἔπεσιν τὸν τρόπον ἑκατέρου τοῦ ἀν-

δρός, ὡς ὁ μὲν Ἀχιλλεὺς εἴη ἀληθής τε καὶ ἁπλοῦς, ὁ δὲ

(5)Ὀδυσσεὺς πολύτροπός τε καὶ ψευδής· ποιεῖ γὰρ τὸν Ἀχιλλέα

εἰς τὸν Ὀδυσσέα λέγοντα ταῦτα τὰ ἔπη.

     {ΣΩ.} Νῦν ἤδη, ὦ Ἱππία, κινδυνεύω μανθάνειν ὃ λέγεις·

τὸν πολύτροπον ψευδῆ λέγεις, ὥς γε φαίνεται.

365c     {ΙΠ.} Μάλιστα, ὦ Σώκρατες· τοιοῦτον γὰρ πεποίηκεν τὸν

Ὀδυσσέα Ὅμηρος πολλαχοῦ καὶ ἐν Ἰλιάδι καὶ ἐν Ὀδυσσείᾳ.

     {ΣΩ.} Ἐδόκει ἄρα, ὡς ἔοικεν, Ὁμήρῳ ἕτερος μὲν εἶναι

ἀνὴρ ἀληθής, ἕτερος δὲ ψευδής, ἀλλ’ οὐχ ὁ αὐτός.

(5)     {ΙΠ.} Πῶς γὰρ οὐ μέλλει, ὦ Σώκρατες;

     {ΣΩ.} Ἦ καὶ σοὶ δοκεῖ αὐτῷ, ὦ Ἱππία;

     {ΙΠ.} Πάντων μάλιστα· καὶ γὰρ ἂν δεινὸν εἴη εἰ μή.

     {ΣΩ.} Τὸν μὲν Ὅμηρον τοίνυν ἐάσωμεν, ἐπειδὴ καὶ

365dἀδύνατον ἐπανερέσθαι τί ποτε νοῶν ταῦτα ἐποίησεν τὰ ἔπη·

σὺ δ’ ἐπειδὴ φαίνῃ ἀναδεχόμενος τὴν αἰτίαν, καὶ σοὶ συν-

δοκεῖ ταῦτα ἅπερ φῂς Ὅμηρον λέγειν, ἀπόκριναι κοινῇ ὑπὲρ

Ὁμήρου τε καὶ σαυτοῦ.

(5)     {ΙΠ.} Ἔσται ταῦτα· ἀλλ’ ἐρώτα ἔμβραχυ ὅτι βούλει.

     {ΣΩ.} Τοὺς ψευδεῖς λέγεις οἷον ἀδυνάτους τι ποιεῖν, ὥσπερ

τοὺς κάμνοντας, ἢ δυνατούς τι ποιεῖν; — {ΙΠ.} Δυνατοὺς ἔγωγε

καὶ μάλα σφόδρα ἄλλα τε πολλὰ καὶ ἐξαπατᾶν ἀνθρώπους.

365e— {ΣΩ.} Δυνατοὶ μὲν δή, ὡς ἔοικεν, εἰσὶ κατὰ τὸν σὸν λόγον

καὶ πολύτροποι· ἦ γάρ; — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Πολύτροποι δ’

εἰσὶ καὶ ἀπατεῶνες ὑπὸ ἠλιθιότητος καὶ ἀφροσύνης, ἢ ὑπὸ

πανουργίας καὶ φρονήσεώς τινος; — {ΙΠ.} Ὑπὸ πανουργίας

(5)πάντων μάλιστα καὶ φρονήσεως. — {ΣΩ.} Φρόνιμοι μὲν ἄρα

εἰσίν, ὡς ἔοικεν. — {ΙΠ.} Ναὶ μὰ Δία, λίαν γε. — {ΣΩ.} Φρόνι-

μοι δὲ ὄντες οὐκ ἐπίστανται ὅτι ποιοῦσιν, ἢ ἐπίστανται; —

{ΙΠ.} Καὶ μάλα σφόδρα ἐπίστανται· διὰ ταῦτα καὶ κακουρ-

γοῦσιν. — {ΣΩ.} Ἐπιστάμενοι δὲ ταῦτα ἃ ἐπίστανται πότερον

(10)ἀμαθεῖς εἰσιν ἢ σοφοί; — {ΙΠ.} Σοφοὶ μὲν οὖν αὐτά γε ταῦτα,

366aἐξαπατᾶν.

     {ΣΩ.} Ἔχε δή· ἀναμνησθῶμεν τί ἐστιν ὃ λέγεις. τοὺς

ψευδεῖς φῂς εἶναι δυνατοὺς καὶ φρονίμους καὶ ἐπιστήμονας

καὶ σοφοὺς εἰς ἅπερ ψευδεῖς; — {ΙΠ.} Φημὶ γὰρ οὖν. —

{(5)ΣΩ.} Ἄλλους δὲ τοὺς ἀληθεῖς τε καὶ ψευδεῖς, καὶ ἐναντιω-

τάτους ἀλλήλοις; — {ΙΠ.} Λέγω ταῦτα. — {ΣΩ.} Φέρε δή· τῶν

μὲν δυνατῶν τινες καὶ σοφῶν, ὡς ἔοικεν, εἰσὶν οἱ ψευδεῖς

κατὰ τὸν σὸν λόγον. — {ΙΠ.} Μάλιστά γε. — {ΣΩ.} Ὅταν δὲ

366bλέγῃς δυνατοὺς καὶ σοφοὺς εἶναι τοὺς ψευδεῖς εἰς αὐτὰ

ταῦτα, πότερον λέγεις δυνατοὺς εἶναι ψεύδεσθαι ἐὰν βού-

λωνται, ἢ ἀδυνάτους εἰς ταῦτα ἅπερ ψεύδονται; — {ΙΠ.} Δυνα-

τοὺς ἔγωγε. — {ΣΩ.} Ὡς ἐν κεφαλαίῳ ἄρα εἰρῆσθαι, οἱ ψευδεῖς

(5)εἰσιν οἱ σοφοί τε καὶ δυνατοὶ ψεύδεσθαι. — {ΙΠ.} Ναί. —

{ΣΩ.} Ἀδύνατος ἄρα ψεύδεσθαι ἀνὴρ καὶ ἀμαθὴς οὐκ ἂν εἴη

ψευδής. — {ΙΠ.} Ἔχει οὕτως. — {ΣΩ.} Δυνατὸς δέ γ’ ἐστὶν

ἕκαστος ἄρα, ὃς ἂν ποιῇ τότε ὃ ἂν βούληται, ὅταν βού-

366cληται· οὐχ ὑπὸ νόσου λέγω ἐξειργόμενον οὐδὲ τῶν τοιούτων,

ἀλλὰ ὥσπερ σὺ δυνατὸς εἶ γράψαι τοὐμὸν ὄνομα ὅταν

βούλῃ, οὕτω λέγω. ἢ οὐχ, ὃς ἂν οὕτως ἔχῃ, καλεῖς σὺ

δυνατόν; — {ΙΠ.} Ναί.

(5)     {ΣΩ.} Λέγε δή μοι, ὦ Ἱππία, οὐ σὺ μέντοι ἔμπειρος εἶ

λογισμῶν καὶ λογιστικῆς; — {ΙΠ.} Πάντων μάλιστα, ὦ Σώ-

κρατες. — {ΣΩ.} Οὐκοῦν εἰ καί τίς σε ἔροιτο τὰ τρὶς ἑπτακόσια

ὁπόσος ἐστὶν ἀριθμός, εἰ βούλοιο, πάντων τάχιστα καὶ

366dμάλιστ’ ἂν εἴποις τἀληθῆ περὶ τούτου; — {ΙΠ.} Πάνυ γε. —

{ΣΩ.} Ἆρα ὅτι δυνατώτατός τε εἶ καὶ σοφώτατος κατὰ ταῦτα;

— {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Πότερον οὖν σοφώτατός τε εἶ καὶ δυνα-

τώτατος μόνον, ἢ καὶ ἄριστος ταῦτα ἅπερ δυνατώτατός τε

(5)καὶ σοφώτατος, τὰ λογιστικά; — {ΙΠ.} Καὶ ἄριστος δήπου, ὦ

Σώκρατες. — {ΣΩ.} Τὰ μὲν δὴ ἀληθῆ σὺ ἂν δυνατώτατα εἴποις

366eπερὶ τούτων· ἦ γάρ; — {ΙΠ.} Οἶμαι ἔγωγε. — {ΣΩ.} Τί δὲ τὰ

ψευδῆ περὶ τῶν αὐτῶν τούτων; καί μοι, ὥσπερ τὰ πρότερα,

γενναίως καὶ μεγαλοπρεπῶς ἀπόκριναι, ὦ Ἱππία· εἴ τίς σε

ἔροιτο τὰ τρὶς ἑπτακόσια πόσα ἐστί, πότερον σὺ ἂν μάλιστα

(5)ψεύδοιο καὶ ἀεὶ κατὰ ταὐτὰ ψευδῆ λέγοις περὶ τούτων, βου-

λόμενος ψεύδεσθαι καὶ μηδέποτε ἀληθῆ ἀποκρίνεσθαι, ἢ ὁ

367aἀμαθὴς εἰς λογισμοὺς δύναιτ’ ἂν σοῦ μᾶλλον ψεύδεσθαι

βουλομένου; ἢ ὁ μὲν ἀμαθὴς πολλάκις ἂν βουλόμενος ψευδῆ

λέγειν τἀληθῆ ἂν εἴποι ἄκων, εἰ τύχοι, διὰ τὸ μὴ εἰδέναι,

σὺ δὲ ὁ σοφός, εἴπερ βούλοιο ψεύδεσθαι, ἀεὶ ἂν κατὰ τὰ

(5)αὐτὰ ψεύδοιο; — {ΙΠ.} Ναί, οὕτως ἔχει ὡς σὺ λέγεις. —

{ΣΩ.} Ὁ ψευδὴς οὖν πότερον περὶ μὲν τἆλλα ψευδής ἐστιν,

οὐ μέντοι περὶ ἀριθμόν, οὐδὲ ἀριθμῶν ἂν ψεύσαιτο; —

{ΙΠ.} Καὶ ναὶ μὰ Δία περὶ ἀριθμόν. — {ΣΩ.} Θῶμεν ἄρα καὶ

τοῦτο, ὦ Ἱππία, περὶ λογισμόν τε καὶ ἀριθμὸν εἶναί τινα

367bἄνθρωπον ψευδῆ; — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Τίς οὖν ἂν εἴη οὗτος;

οὐχὶ δεῖ ὑπάρχειν αὐτῷ, εἴπερ μέλλει ψευδὴς ἔσεσθαι, ὡς

σὺ ἄρτι ὡμολόγεις, δυνατὸν εἶναι ψεύδεσθαι; ὁ γὰρ ἀδύ-

νατος ψεύδεσθαι, εἰ μέμνησαι, ὑπὸ σοῦ ἐλέγετο ὅτι οὐκ ἄν

(5)ποτε ψευδὴς γένοιτο. — {ΙΠ.} Ἀλλὰ μέμνημαι καὶ ἐλέχθη

οὕτως. — {ΣΩ.} Οὐκοῦν ἄρτι ἐφάνης σὺ δυνατώτατος ὢν ψεύ-

δεσθαι περὶ λογισμῶν; — {ΙΠ.} Ναί, ἐλέχθη γέ τοι καὶ τοῦτο.

367c— {ΣΩ.} Ἆρ’ οὖν καὶ δυνατώτατος εἶ ἀληθῆ λέγειν περὶ

λογισμῶν; — {ΙΠ.} Πάνυ γε. — {ΣΩ.} Οὐκοῦν ὁ αὐτὸς ψευδῆ

καὶ ἀληθῆ λέγειν περὶ λογισμῶν δυνατώτατος· οὗτος δ’ ἐστὶν

ὁ ἀγαθὸς περὶ τούτων, ὁ λογιστικός. — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Τίς

(5)οὖν ψευδὴς περὶ λογισμὸν γίγνεται, ὦ Ἱππία, ἄλλος ἢ ὁ

ἀγαθός; ὁ αὐτὸς γὰρ καὶ δυνατός· οὗτος δὲ καὶ ἀληθής. —

{ΙΠ.} Φαίνεται. — {ΣΩ.} Ὁρᾷς οὖν ὅτι ὁ αὐτὸς ψευδής τε καὶ

ἀληθὴς περὶ τούτων, καὶ οὐδὲν ἀμείνων ὁ ἀληθὴς τοῦ ψευ-

367dδοῦς; ὁ αὐτὸς γὰρ δήπου ἐστὶ καὶ οὐκ ἐναντιώτατα ἔχει,

ὥσπερ σὺ ᾤου ἄρτι.

     {ΙΠ.} Οὐ φαίνεται ἐνταῦθά γε.

     {ΣΩ.} Βούλει οὖν σκεψώμεθα καὶ ἄλλοθι;

(5)     {ΙΠ.} Εἰ [ἄλλως] γε σὺ βούλει.

     {ΣΩ.} Οὐκοῦν καὶ γεωμετρίας ἔμπειρος εἶ; — {ΙΠ.} Ἔγωγε.

— {ΣΩ.} Τί οὖν; οὐ καὶ ἐν γεωμετρίᾳ οὕτως ἔχει· ὁ αὐτὸς

δυνατώτατος ψεύδεσθαι καὶ ἀληθῆ λέγειν περὶ τῶν διαγραμ-

μάτων, ὁ γεωμετρικός; — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Περὶ ταῦτα οὖν

367eἀγαθὸς ἄλλος τις ἢ οὗτος; — {ΙΠ.} Οὐκ ἄλλος. — {ΣΩ.} Οὐκ-

οῦν ὁ ἀγαθὸς καὶ σοφὸς γεωμέτρης δυνατώτατός γε

ἀμφότερα; καὶ εἴπερ τις ἄλλος ψευδὴς περὶ διαγράμματα,

οὗτος ἂν εἴη, ὁ ἀγαθός; οὗτος γὰρ δυνατός, ὁ δὲ κακὸς

(5)ἀδύνατος ἦν ψεύδεσθαι· ὥστε οὐκ ἂν γένοιτο ψευδὴς ὁ

μὴ δυνάμενος ψεύδεσθαι, ὡς ὡμολόγηται. — {ΙΠ.} Ἔστι

ταῦτα.

     {ΣΩ.} Ἔτι τοίνυν καὶ τὸν τρίτον ἐπισκεψώμεθα, τὸν

ἀστρονόμον, ἧς αὖ σὺ τέχνης ἔτι μᾶλλον ἐπιστήμων οἴει

368aεἶναι ἢ τῶν ἔμπροσθεν. ἦ γάρ, ὦ Ἱππία; — {ΙΠ.} Ναί. —

{ΣΩ.} Οὐκοῦν καὶ ἐν ἀστρονομίᾳ ταὐτὰ ταῦτά ἐστιν; —

{ΙΠ.} Εἰκός γε, ὦ Σώκρατες. — {ΣΩ.} Καὶ ἐν ἀστρονομίᾳ ἄρα

εἴπερ τις καὶ ἄλλος ψευδής, ὁ ἀγαθὸς ἀστρονόμος ψευδὴς

(5)ἔσται, ὁ δυνατὸς ψεύδεσθαι. οὐ γὰρ ὅ γε ἀδύνατος· ἀμαθὴς

γάρ. — {ΙΠ.} Φαίνεται οὕτως. — {ΣΩ.} Ὁ αὐτὸς ἄρα καὶ ἐν

ἀστρονομίᾳ ἀληθής τε καὶ ψευδὴς ἔσται. — {ΙΠ.} Ἔοικεν.

     {ΣΩ.} Ἴθι δή, ὦ Ἱππία, ἀνέδην οὑτωσὶ ἐπίσκεψαι κατὰ

368bπασῶν τῶν ἐπιστημῶν, εἴ που ἔστιν ἄλλως ἔχον ἢ οὕτως.

πάντως δὲ πλείστας τέχνας πάντων σοφώτατος εἶ ἀνθρώ-

πων, ὡς ἐγώ ποτέ σου ἤκουον μεγαλαυχουμένου, πολλὴν

σοφίαν καὶ ζηλωτὴν σαυτοῦ διεξιόντος ἐν ἀγορᾷ ἐπὶ ταῖς

(5)τραπέζαις. ἔφησθα δὲ ἀφικέσθαι ποτὲ εἰς Ὀλυμπίαν ἃ

εἶχες περὶ τὸ σῶμα ἅπαντα σαυτοῦ ἔργα ἔχων· πρῶτον

μὲν δακτύλιον_ἐντεῦθεν γὰρ ἤρχου_ὃν εἶχες σαυτοῦ ἔχειν

368cἔργον, ὡς ἐπιστάμενος δακτυλίους γλύφειν, καὶ ἄλλην

σφραγῖδα σὸν ἔργον, καὶ στλεγγίδα καὶ λήκυθον ἃ αὐτὸς

ἠργάσω· ἔπειτα ὑποδήματα ἃ εἶχες ἔφησθα αὐτὸς σκυτοτο-

μῆσαι, καὶ τὸ ἱμάτιον ὑφῆναι καὶ τὸν χιτωνίσκον· καὶ ὅ γε

(5)πᾶσιν ἔδοξεν ἀτοπώτατον καὶ σοφίας πλείστης ἐπίδειγμα,

ἐπειδὴ τὴν ζώνην ἔφησθα τοῦ χιτωνίσκου, ἣν εἶχες, εἶναι

μὲν οἷαι αἱ Περσικαὶ τῶν πολυτελῶν, ταύτην δὲ αὐτὸς πλέξαι·

πρὸς δὲ τούτοις ποιήματα ἔχων ἐλθεῖν, καὶ ἔπη καὶ τραγῳδίας

368dκαὶ διθυράμβους, καὶ καταλογάδην πολλοὺς λόγους καὶ

παντοδαποὺς συγκειμένους· καὶ περὶ τῶν τεχνῶν δὴ ὧν

ἄρτι ἐγὼ ἔλεγον ἐπιστήμων ἀφικέσθαι διαφερόντως τῶν

ἄλλων, καὶ περὶ ῥυθμῶν καὶ ἁρμονιῶν καὶ γραμμάτων ὀρθό-

(5)τητος, καὶ ἄλλα ἔτι πρὸς τούτοις πάνυ πολλά, ὡς ἐγὼ δοκῶ

μνημονεύειν· καίτοι τό γε μνημονικὸν ἐπελαθόμην σου, ὡς

ἔοικε, τέχνημα, ἐν ᾧ σὺ οἴει λαμπρότατος εἶναι· οἶμαι δὲ καὶ

368eἄλλα πάμπολλα ἐπιλελῆσθαι. ἀλλ’ ὅπερ ἐγὼ λέγω, καὶ εἰς

τὰς σαυτοῦ τέχνας βλέψας_ἱκαναὶ δέ_καὶ εἰς τὰς τῶν

ἄλλων εἰπέ μοι, ἐάν που εὕρῃς ἐκ τῶν ὡμολογημένων ἐμοί

τε καὶ σοί, ὅπου ἐστὶν ὁ μὲν ἀληθής, ὁ δὲ ψευδής, χωρὶς καὶ

(5)οὐχ ὁ αὐτός; ἐν ᾗτινι βούλει σοφίᾳ τοῦτο σκέψαι ἢ πανουργίᾳ

369aἢ ὁτιοῦν χαίρεις ὀνομάζων· ἀλλ’ οὐχ εὑρήσεις, ὦ ἑταῖρε_

οὐ γὰρ ἔστιν_ἐπεὶ σὺ εἰπέ.

     {ΙΠ.} Ἀλλ’ οὐκ ἔχω, ὦ Σώκρατες, νῦν γε οὕτως.

     {ΣΩ.} Οὐδέ γε ἕξεις, ὡς ἐγὼ οἶμαι· εἰ δ’ ἐγὼ ἀληθῆ λέγω,

(5)μέμνησαι ὃ ἡμῖν συμβαίνει ἐκ τοῦ λόγου, ὦ Ἱππία.

     {ΙΠ.} Οὐ πάνυ τι ἐννοῶ, ὦ Σώκρατες, ὃ λέγεις.

     {ΣΩ.} Νυνὶ γὰρ ἴσως οὐ χρῇ τῷ μνημονικῷ τεχνήματι_

δῆλον γὰρ ὅτι οὐκ οἴει δεῖν_ἀλλὰ ἐγώ σε ὑπομνήσω. οἶσθα

ὅτι τὸν μὲν Ἀχιλλέα ἔφησθα ἀληθῆ εἶναι, τὸν δὲ Ὀδυσσέα

369bψευδῆ καὶ πολύτροπον;

     {ΙΠ.} Ναί.

     {ΣΩ.} Νῦν οὖν αἰσθάνῃ ὅτι ἀναπέφανται ὁ αὐτὸς ὢν

ψευδής τε καὶ ἀληθής, ὥστε εἰ ψευδὴς ὁ Ὀδυσσεὺς ἦν, καὶ

(5)ἀληθὴς γίγνεται, καὶ εἰ ἀληθὴς ὁ Ἀχιλλεύς, καὶ ψευδής,

καὶ οὐ διάφοροι ἀλλήλων οἱ ἄνδρες οὐδ’ ἐναντίοι, ἀλλ’

ὅμοιοι;

     {ΙΠ.} Ὦ Σώκρατες, ἀεὶ σύ τινας τοιούτους πλέκεις λόγους,

καὶ ἀπολαμβάνων ὃ ἂν ᾖ δυσχερέστατον τοῦ λόγου, τούτου

369cἔχῃ κατὰ σμικρὸν ἐφαπτόμενος, καὶ οὐχ ὅλῳ ἀγωνίζῃ τῷ

πράγματι περὶ ὅτου ἂν ὁ λόγος ᾖ· ἐπεὶ καὶ νῦν, ἐὰν βούλῃ,

ἐπὶ πολλῶν τεκμηρίων ἀποδείξω σοι ἱκανῷ λόγῳ Ὅμηρον

Ἀχιλλέα πεποιηκέναι ἀμείνω Ὀδυσσέως καὶ ἀψευδῆ, τὸν δὲ

(5)δολερόν τε καὶ πολλὰ ψευδόμενον καὶ χείρω Ἀχιλλέως.

εἰ δὲ βούλει, σὺ αὖ ἀντιπαράβαλλε λόγον παρὰ λόγον, ὡς ὁ

ἕτερος ἀμείνων ἐστί· καὶ μᾶλλον εἴσονται οὗτοι ὁπότερος

ἄμεινον λέγει.

369d     {ΣΩ.} Ὦ Ἱππία, ἐγώ τοι οὐκ ἀμφισβητῶ μὴ οὐχὶ σὲ εἶναι

σοφώτερον ἢ ἐμέ· ἀλλ’ ἀεὶ εἴωθα, ἐπειδάν τις λέγῃ τι,

προσέχειν τὸν νοῦν, ἄλλως τε καὶ ἐπειδάν μοι δοκῇ σοφὸς

εἶναι ὁ λέγων, καὶ ἐπιθυμῶν μαθεῖν ὅτι λέγει διαπυνθάνομαι

(5)καὶ ἐπανασκοπῶ καὶ συμβιβάζω τὰ λεγόμενα, ἵνα μάθω· ἐὰν

δὲ φαῦλος δοκῇ μοι εἶναι ὁ λέγων, οὔτε ἐπανερωτῶ οὔτε

μοι μέλει ὧν λέγει. καὶ γνώσῃ τούτῳ οὓς ἂν ἐγὼ ἡγῶμαι

σοφοὺς εἶναι· εὑρήσεις γάρ με λιπαρῆ ὄντα περὶ τὰ λεγό-

369eμενα ὑπὸ τούτου καὶ πυνθανόμενον παρ’ αὐτοῦ, ἵνα μαθών

τι ὠφεληθῶ. ἐπεὶ καὶ νῦν ἐννενόηκα σοῦ λέγοντος, ὅτι ἐν

τοῖς ἔπεσιν οἷς σὺ ἄρτι ἔλεγες, ἐνδεικνύμενος τὸν Ἀχιλλέα

εἰς τὸν Ὀδυσσέα λέγειν ὡς ἀλαζόνα ὄντα, ἄτοπόν μοι δοκεῖ

(5)εἶναι, εἰ σὺ ἀληθῆ λέγεις, ὅτι ὁ μὲν Ὀδυσσεὺς οὐδαμοῦ

370aφαίνεται ψευσάμενος, ὁ πολύτροπος, ὁ δὲ Ἀχιλλεὺς πολύ-

τροπός τις φαίνεται κατὰ τὸν σὸν λόγον· ψεύδεται γοῦν.

προειπὼν γὰρ ταῦτα τὰ ἔπη, ἅπερ καὶ σὺ εἶπες ἄρτι_

          ἐχθρὸς γάρ μοι κεῖνος ὁμῶς Ἀίδαο πύλῃσιν,

(5)          ὅς χ’ ἕτερον μὲν κεύθῃ ἐνὶ φρεσίν, ἄλλο δὲ εἴπῃ,

370bὀλίγον ὕστερον λέγει ὡς οὔτ’ ἂν ἀναπεισθείη ὑπὸ τοῦ

Ὀδυσσέως τε καὶ τοῦ Ἀγαμέμνονος οὔτε μένοι τὸ παράπαν

ἐν τῇ Τροίᾳ, ἀλλ’_

          αὔριον ἱρὰ Διὶ ῥέξας, φησί, καὶ πᾶσι θεοῖσιν,

(5)          νηήσας εὖ νῆας, ἐπὴν ἅλαδε προερύσσω,

          ὄψεαι, αἴ κ’ ἐθέλῃσθα καὶ αἴ κέν τοι τὰ μεμήλῃ,

          ἦρι μάλ’ Ἑλλήσποντον ἐπ’ ἰχθυόεντα πλεούσας

370c          νῆας ἐμάς, ἐν δ’ ἄνδρας ἐρεσσέμεναι μεμαῶτας·

          εἰ δέ κεν εὐπλοΐην δώῃ κλυτὸς Ἐννοσίγαιος,

          ἤματί κεν τριτάτῳ Φθίην ἐρίβωλον ἱκοίμην.

ἔτι δὲ πρότερον τούτων πρὸς τὸν Ἀγαμέμνονα λοιδορούμενος

(5)εἶπεν_

          νῦν δ’ εἶμι Φθίηνδ’, ἐπεὶ ἦ πολὺ λώϊόν ἐστιν

          οἴκαδ’ ἴμεν σὺν νηυσὶ κορωνίσιν, οὐδέ ς’ ὀίω

370d          ἐνθάδ’ ἄτιμος ἐὼν ἄφενος καὶ πλοῦτον ἀφύξειν.

ταῦτα εἰπὼν τοτὲ μὲν ἐναντίον τῆς στρατιᾶς ἁπάσης, τοτὲ

δὲ πρὸς τοὺς ἑαυτοῦ ἑταίρους, οὐδαμοῦ φαίνεται οὔτε παρα-

σκευασάμενος οὔτ’ ἐπιχειρήσας καθέλκειν τὰς ναῦς ὡς ἀπο-

(5)πλευσούμενος οἴκαδε, ἀλλὰ πάνυ γενναίως ὀλιγωρῶν τοῦ

τἀληθῆ λέγειν. ἐγὼ μὲν οὖν, ὦ Ἱππία, καὶ ἐξ ἀρχῆς σε

ἠρόμην ἀπορῶν ὁπότερος τούτοιν τοῖν ἀνδροῖν ἀμείνων

370eπεποίηται τῷ ποιητῇ, καὶ ἡγούμενος ἀμφοτέρω ἀρίστω εἶναι

καὶ δύσκριτον ὁπότερος ἀμείνων εἴη καὶ περὶ ψεύδους καὶ

ἀληθείας καὶ τῆς ἄλλης ἀρετῆς· ἀμφοτέρω γὰρ καὶ κατὰ

τοῦτο παραπλησίω ἐστόν.

(5)     {ΙΠ.} Οὐ γὰρ καλῶς σκοπεῖς, ὦ Σώκρατες. ἃ μὲν γὰρ ὁ

Ἀχιλλεὺς ψεύδεται, οὐκ ἐξ ἐπιβουλῆς φαίνεται ψευδόμενος

ἀλλ’ ἄκων, διὰ τὴν συμφορὰν τὴν τοῦ στρατοπέδου ἀνα-

γκασθεὶς καταμεῖναι καὶ βοηθῆσαι· ἃ δὲ ὁ Ὀδυσσεύς, ἑκών

τε καὶ ἐξ ἐπιβουλῆς.

(10)     {ΣΩ.} Ἐξαπατᾷς με, ὦ φίλτατε Ἱππία, καὶ αὐτὸς τὸν

Ὀδυσσέα μιμῇ.

371a     {ΙΠ.} Οὐδαμῶς, ὦ Σώκρατες· λέγεις δὴ τί καὶ πρὸς τί;

     {ΣΩ.} Ὅτι οὐκ ἐξ ἐπιβουλῆς φῂς τὸν Ἀχιλλέα ψεύδε-

σθαι, ὃς ἦν οὕτω γόης καὶ ἐπίβουλος πρὸς τῇ ἀλαζονείᾳ,

ὡς πεποίηκεν Ὅμηρος, ὥστε καὶ τοῦ Ὀδυσσέως τοσοῦτον

(5)φαίνεται φρονεῖν πλέον πρὸς τὸ ῥᾳδίως λανθάνειν αὐτὸν

ἀλαζονευόμενος, ὥστε ἐναντίον αὐτοῦ αὐτὸς ἑαυτῷ ἐτόλμα

ἐναντία λέγειν καὶ ἐλάνθανεν τὸν Ὀδυσσέα· οὐδὲν γοῦν

φαίνεται εἰπὼν πρὸς αὐτὸν ὡς αἰσθανόμενος αὐτοῦ ψευ-

371bδομένου ὁ Ὀδυσσεύς.

     {ΙΠ.} Ποῖα δὴ ταῦτα λέγεις, ὦ Σώκρατες;

     {ΣΩ.} Οὐκ οἶσθα ὅτι λέγων ὕστερον ἢ ὡς πρὸς τὸν

Ὀδυσσέα ἔφη ἅμα τῇ ἠοῖ ἀποπλευσεῖσθαι, πρὸς τὸν Αἴαντα

(5)οὐκ αὖ φησιν ἀποπλευσεῖσθαι, ἀλλὰ ἄλλα λέγει;

     {ΙΠ.} Ποῦ δή;

     {ΣΩ.} Ἐν οἷς λέγει_

          οὐ γὰρ πρὶν πολέμοιο μεδήσομαι αἱματόεντος,

371c          πρίν γ’ υἱὸν Πριάμοιο δαΐφρονος, Ἕκτορα δῖον,

          Μυρμιδόνων ἐπί τε κλισίας καὶ νῆας ἱκέσθαι

          κτείνοντ’ Ἀργείους, κατά τε φλέξαι πυρὶ νῆας·

          ἀμφὶ δέ μιν τῇ ’μῇ κλισίῃ καὶ νηῒ μελαίνῃ

(5)          Ἕκτορα καὶ μεμαῶτα μάχης σχήσεσθαι ὀίω.

σὺ δὴ οὖν, ὦ Ἱππία, πότερον οὕτως ἐπιλήσμονα οἴει εἶναι

371dτὸν τῆς Θέτιδός τε καὶ ὑπὸ τοῦ σοφωτάτου Χείρωνος πεπαι-

δευμένον, ὥστε ὀλίγον πρότερον λοιδοροῦντα τοὺς ἀλαζόνας

τῇ ἐσχάτῃ λοιδορίᾳ αὐτὸν παραχρῆμα πρὸς μὲν τὸν Ὀδυσσέα

φάναι ἀποπλευσεῖσθαι, πρὸς δὲ τὸν Αἴαντα μενεῖν, ἀλλ’ οὐκ

(5)ἐπιβουλεύοντά τε καὶ ἡγούμενον ἀρχαῖον εἶναι τὸν Ὀδυσσέα

καὶ αὐτοῦ αὐτῷ τούτῳ τῷ τεχνάζειν τε καὶ ψεύδεσθαι περιέ-

σεσθαι;

     {ΙΠ.} Οὔκουν ἔμοιγε δοκεῖ, ὦ Σώκρατες· ἀλλὰ καὶ αὐτὰ

371eταῦτα ὑπὸ εὐνοίας ἀναπεισθεὶς πρὸς τὸν Αἴαντα ἄλλα εἶπεν

ἢ πρὸς τὸν Ὀδυσσέα· ὁ δὲ Ὀδυσσεὺς ἅ τε ἀληθῆ λέγει,

ἐπιβουλεύσας ἀεὶ λέγει, καὶ ὅσα ψεύδεται, ὡσαύτως.

     {ΣΩ.} Ἀμείνων ἄρ’ ἐστίν, ὡς ἔοικεν, ὁ Ὀδυσσεὺς Ἀχιλ-

(5)λέως.

     {ΙΠ.} Ἥκιστά γε δήπου, ὦ Σώκρατες.

     {ΣΩ.} Τί δέ; οὐκ ἄρτι ἐφάνησαν οἱ ἑκόντες ψευδόμενοι

βελτίους ἢ οἱ ἄκοντες;

     {ΙΠ.} Καὶ πῶς ἄν, ὦ Σώκρατες, οἱ ἑκόντες ἀδικοῦντες καὶ

372aἑκόντες ἐπιβουλεύσαντες καὶ κακὰ ἐργασάμενοι βελτίους ἂν

εἶεν τῶν ἀκόντων, οἷς πολλὴ δοκεῖ συγγνώμη εἶναι, ἐὰν μὴ

εἰδώς τις ἀδικήσῃ ἢ ψεύσηται ἢ ἄλλο τι κακὸν ποιήσῃ; καὶ

οἱ νόμοι δήπου πολὺ χαλεπώτεροί εἰσι τοῖς ἑκοῦσι κακὰ

(5)ἐργαζομένοις καὶ ψευδομένοις ἢ τοῖς ἄκουσιν.

     {ΣΩ.} Ὁρᾷς, ὦ Ἱππία, ὅτι ἐγὼ ἀληθῆ λέγω, λέγων ὡς

372bλιπαρής εἰμι πρὸς τὰς ἐρωτήσεις τῶν σοφῶν; καὶ κινδυνεύω

ἓν μόνον ἔχειν τοῦτο ἀγαθόν, τἆλλα ἔχων πάνυ φαῦλα·

τῶν μὲν γὰρ πραγμάτων ᾗ ἔχει ἔσφαλμαι, καὶ οὐκ οἶδ’ ὅπῃ

ἐστί. τεκμήριον δέ μοι τούτου ἱκανόν, ὅτι ἐπειδὰν συγγέ-

(5)νωμαί τῳ ὑμῶν τῶν εὐδοκιμούντων ἐπὶ σοφίᾳ καὶ οἷς οἱ

Ἕλληνες πάντες μάρτυρές εἰσι τῆς σοφίας, φαίνομαι οὐδὲν

εἰδώς· οὐδὲν γάρ μοι δοκεῖ τῶν αὐτῶν καὶ ὑμῖν, ὡς ἔπος

372cεἰπεῖν. καίτοι τί μεῖζον ἀμαθίας τεκμήριον ἢ ἐπειδάν τις

σοφοῖς ἀνδράσι διαφέρηται; ἓν δὲ τοῦτο θαυμάσιον ἔχω

ἀγαθόν, ὅ με σῴζει· οὐ γὰρ αἰσχύνομαι μανθάνων, ἀλλὰ

πυνθάνομαι καὶ ἐρωτῶ καὶ χάριν πολλὴν ἔχω τῷ ἀποκρινο-

(5)μένῳ, καὶ οὐδένα πώποτε ἀπεστέρησα χάριτος. οὐ γὰρ πώ-

ποτε ἔξαρνος ἐγενόμην μαθών τι, ἐμαυτοῦ ποιούμενος τὸ

μάθημα εἶναι ὡς εὕρημα· ἀλλ’ ἐγκωμιάζω τὸν διδάξαντά με

ὡς σοφὸν ὄντα, ἀποφαίνων ἃ ἔμαθον παρ’ αὐτοῦ. καὶ δὴ καὶ

372dνῦν ἃ σὺ λέγεις οὐχ ὁμολογῶ σοι, ἀλλὰ διαφέρομαι πάνυ

σφόδρα· καὶ τοῦτ’ εὖ οἶδα ὅτι δι’ ἐμὲ γίγνεται, ὅτι τοιοῦτός

εἰμι οἷόσπερ εἰμί, ἵνα μηδὲν ἐμαυτὸν μεῖζον εἴπω. ἐμοὶ

γὰρ φαίνεται, ὦ Ἱππία, πᾶν τοὐναντίον ἢ ὃ σὺ λέγεις· οἱ

(5)βλάπτοντες τοὺς ἀνθρώπους καὶ ἀδικοῦντες καὶ ψευδόμενοι

καὶ ἐξαπατῶντες καὶ ἁμαρτάνοντες ἑκόντες ἀλλὰ μὴ ἄκοντες,

βελτίους εἶναι ἢ οἱ ἄκοντες. ἐνίοτε μέντοι καὶ τοὐναντίον

δοκεῖ μοι τούτων καὶ πλανῶμαι περὶ ταῦτα, δῆλον ὅτι διὰ

372eτὸ μὴ εἰδέναι· νυνὶ δὲ ἐν τῷ παρόντι μοι ὥσπερ κατηβολὴ

περιελήλυθεν, καὶ δοκοῦσί μοι οἱ ἑκόντες ἐξαμαρτάνοντες

περί τι βελτίους εἶναι τῶν ἀκόντω. αἰτιῶμαι δὲ τοῦ νῦν

παρόντος παθήματος τοὺς ἔμπροσθεν λόγους αἰτίους εἶναι,

(5)ὥστε φαίνεσθαι νῦν ἐν τῷ παρόντι τοὺς ἄκοντας τούτων

ἕκαστα ποιοῦντας πονηροτέρους ἢ τοὺς ἑκόντας. σὺ οὖν

χάρισαι καὶ μὴ φθονήσῃς ἰάσασθαι τὴν ψυχήν μου· πολὺ

373aγάρ τοι μεῖζόν με ἀγαθὸν ἐργάσῃ ἀμαθίας παύσας τὴν ψυχὴν

ἢ νόσου τὸ σῶμα. μακρὸν μὲν οὖν λόγον εἰ ’θέλεις λέγειν,

προλέγω σοι ὅτι οὐκ ἄν με ἰάσαιο_οὐ γὰρ ἂν ἀκολουθήσαιμι

_ὥσπερ δὲ ἄρτι εἰ ’θέλεις μοι ἀποκρίνεσθαι, πάνυ ὀνήσεις,

(5)οἶμαι δὲ οὐδ’ αὐτὸν σὲ βλαβήσεσθαι. δικαίως δ’ ἂν καὶ σὲ

παρακαλοίην, ὦ παῖ Ἀπημάντου· σὺ γάρ με ἐπῆρας Ἱππίᾳ

διαλέγεσθαι, καὶ νῦν, ἐὰν μή μοι ἐθέλῃ Ἱππίας ἀποκρίνεσθαι,

δέου αὐτοῦ ὑπὲρ ἐμοῦ.

     {ΕΥ.} Ἀλλ’, ὦ Σώκρατες, οἶμαι οὐδὲν δεήσεσθαι Ἱππίαν

373bτῆς ἡμετέρας δεήσεως· οὐ γὰρ τοιαῦτα αὐτῷ ἐστι τὰ προειρη-

μένα, ἀλλ’ ὅτι οὐδενὸς ἂν φύγοι ἀνδρὸς ἐρώτησιν. ἦ γάρ,

ὦ Ἱππία; οὐ ταῦτα ἦν ἃ ἔλεγες;

     {ΙΠ.} Ἔγωγε· ἀλλὰ Σωκράτης, ὦ Εὔδικε, ἀεὶ ταράττει ἐν

(5)τοῖς λόγοις καὶ ἔοικεν ὥσπερ κακουργοῦντι.

     {ΣΩ.} Ὦ βέλτιστε Ἱππία, οὔτι ἑκών γε ταῦτα ἐγὼ ποιῶ_

σοφὸς γὰρ ἂν ἦ καὶ δεινὸς κατὰ τὸν σὸν λόγον_ἀλλὰ ἄκων,

ὥστε μοι συγγνώμην ἔχε· φῂς γὰρ αὖ δεῖν, ὃς ἂν κακουργῇ

ἄκων, συγγνώμην ἔχειν.

373c     {ΕΥ.} Καὶ μηδαμῶς γε, ὦ Ἱππία, ἄλλως ποίει, ἀλλὰ καὶ

ἡμῶν ἕνεκα καὶ τῶν προειρημένων σοι λόγων ἀποκρίνου ἃ ἄν

σε ἐρωτᾷ Σωκράτης.

     {ΙΠ.} Ἀλλ’ ἀποκρινοῦμαι, σοῦ γε δεομένου. ἀλλ’ ἐρώτα

(5)ὅτι βούλει.

     {ΣΩ.} Καὶ μὴν σφόδρα γε ἐπιθυμῶ, ὦ Ἱππία, διασκέψασθαι

τὸ νυνδὴ λεγόμενον, πότεροί ποτε ἀμείνους, οἱ ἑκόντες ἢ οἱ

ἄκοντες ἁμαρτάνοντες. οἶμαι οὖν ἐπὶ τὴν σκέψιν ὀρθότατ’

ἂν ὧδε ἐλθεῖν. ἀλλ’ ἀπόκριναι· καλεῖς τινα δρομέα ἀγαθόν;

373d— {ΙΠ.} Ἔγωγε. — {ΣΩ.} Καὶ κακόν; — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Οὐκοῦν

ἀγαθὸς μὲν ὁ εὖ θέων, κακὸς δὲ ὁ κακῶς; — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.}

Οὐκοῦν ὁ βραδέως θέων κακῶς θεῖ, ὁ δὲ ταχέως εὖ; — {ΙΠ.} Ναί.

— {ΣΩ.} Ἐν δρόμῳ μὲν ἄρα καὶ τῷ θεῖν τάχος μὲν ἀγαθόν,

(5)βραδυτὴς δὲ κακόν; — {ΙΠ.} Ἀλλὰ τί μέλλει; — {ΣΩ.} Πότερος

οὖν ἀμείνων δρομεύς, ὁ ἑκὼν βραδέως θέων ἢ ὁ ἄκων; —

{ΙΠ.} Ὁ ἑκών. — {ΣΩ.} Ἆρ’ οὖν οὐ ποιεῖν τί ἐστι τὸ θεῖν;

— {ΙΠ.} Ποιεῖν μὲν οὖν. — {ΣΩ.} Εἰ δὲ ποιεῖν, οὐ καὶ ἐργάζεσθαί

373eτι; — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Ὁ κακῶς ἄρα θέων κακὸν καὶ αἰσχρὸν

ἐν δρόμῳ τοῦτο ἐργάζεται; — {ΙΠ.} Κακόν· πῶς γὰρ οὔ; —

{ΣΩ.} Κακῶς δὲ θεῖ ὁ βραδέως θέων; — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.}

Οὐκοῦν ὁ μὲν ἀγαθὸς δρομεὺς ἑκὼν τὸ κακὸν τοῦτο ἐργά-

(5)ζεται καὶ τὸ αἰσχρόν, ὁ δὲ κακὸς ἄκων; — {ΙΠ.} Ἔοικέν γε. —

{ΣΩ.} Ἐν δρόμῳ μὲν ἄρα πονηρότερος ὁ ἄκων κακὰ ἐργαζό-

374aμενος ἢ ὁ ἑκών; — {ΙΠ.} Ἐν δρόμῳ γε. — {ΣΩ.} Τί δ’ ἐν πάλῃ;

πότερος παλαιστὴς ἀμείνων, ὁ ἑκὼν πίπτων ἢ ὁ ἄκων; —

{ΙΠ.} Ὁ ἑκών, ὡς ἔοικεν. — {ΣΩ.} Πονηρότερον δὲ καὶ αἴσχιον

ἐν πάλῃ τὸ πίπτειν ἢ τὸ καταβάλλειν; — {ΙΠ.} Τὸ πίπτειν. —

{(5)ΣΩ.} Καὶ ἐν πάλῃ ἄρα ὁ ἑκὼν τὰ πονηρὰ καὶ αἰσχρὰ ἐργαζό-

μενος βελτίων παλαιστὴς ἢ ὁ ἄκων. — {ΙΠ.} Ἔοικεν. — {ΣΩ.}

Τί δὲ ἐν τῇ ἄλλῃ πάσῃ τῇ τοῦ σώματος χρείᾳ; οὐχ ὁ βελτίων

τὸ σῶμα δύναται ἀμφότερα ἐργάζεσθαι, καὶ τὰ ἰσχυρὰ καὶ τὰ

374bἀσθενῆ, καὶ τὰ αἰσχρὰ καὶ τὰ καλά· ὥστε ὅταν κατὰ τὸ σῶμα

πονηρὰ ἐργάζηται, ἑκὼν ἐργάζεται ὁ βελτίων τὸ σῶμα, ὁ δὲ

πονηρότερος ἄκων; — {ΙΠ.} Ἔοικεν καὶ τὰ κατὰ τὴν ἰσχὺν οὕτως

ἔχειν.

(5)     {ΣΩ.} Τί δὲ κατ’ εὐσχημοσύνην, ὦ Ἱππία; οὐ τοῦ βελτίονος

σώματός ἐστιν ἑκόντος τὰ αἰσχρὰ καὶ πονηρὰ σχήματα σχη-

ματίζειν, τοῦ δὲ πονηροτέρου ἄκοντος; ἢ πῶς σοι δοκεῖ; —

{ΙΠ.} Οὕτως. — {ΣΩ.} Καὶ ἀσχημοσύνη ἄρα ἡ μὲν ἑκούσιος

374cπρὸς ἀρετῆς ἐστιν, ἡ δὲ ἀκούσιος πρὸς πονηρίας σώματος.

— {ΙΠ.} Φαίνεται. — {ΣΩ.} Τί δὲ φωνῆς πέρι λέγεις; ποτέραν

φῂς εἶναι βελτίω, τὴν ἑκουσίως ἀπᾴδουσαν ἢ τὴν ἀκουσίως;

— {ΙΠ.} Τὴν ἑκουσίως. — {ΣΩ.} Μοχθηροτέραν δὲ τὴν ἀκουσίως;

(5)— {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Δέξαιο δ’ ἂν πότερον τἀγαθὰ κεκτῆσθαι

ἢ τὰ κακά; — {ΙΠ.} Τἀγαθά. — {ΣΩ.} Πότερον οὖν ἂν δέξαιο

πόδας κεκτῆσθαι ἑκουσίως χωλαίνοντας ἢ ἀκουσίως; —

{374dΙΠ.} Ἑκουσίως. — {ΣΩ.} Χωλεία δὲ ποδῶν οὐχὶ πονηρία καὶ

ἀσχημοσύνη ἐστίν; — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Τί δέ; ἀμβλυωπία

οὐ πονηρία ὀφθαλμῶν; — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Ποτέρους οὖν ἂν

βούλοιο ὀφθαλμοὺς κεκτῆσθαι καὶ ποτέροις συνεῖναι; οἷς

(5)ἑκὼν ἄν τις ἀμβλυώττοι καὶ παρορῴη ἢ οἷς ἄκων; — {ΙΠ.} Οἷς

ἑκών. — {ΣΩ.} Βελτίω ἄρα ἥγησαι τῶν σαυτοῦ τὰ ἑκουσίως

πονηρὰ ἐργαζόμενα ἢ τὰ ἀκουσίως; — {ΙΠ.} Τὰ γοῦν τοιαῦτα.

— {ΣΩ.} Οὐκοῦν πάντα, οἷον καὶ ὦτα καὶ ῥῖνας καὶ στόμα καὶ

πάσας τὰς αἰσθήσεις, εἷς λόγος συνέχει, τὰς μὲν ἀκόντως

374eκακὰ ἐργαζομένας ἀκτήτους εἶναι ὡς πονηρὰς οὔσας, τὰς δὲ

ἑκουσίως κτητὰς ὡς ἀγαθὰς οὔσας. — {ΙΠ.} Ἔμοιγε δοκεῖ. —

{ΣΩ.} Τί δέ; ὀργάνων ποτέρων βελτίων ἡ κοινωνία, οἷς ἑκών

τις κακὰ ἐργάζεται ἢ οἷς ἄκων; οἷον πηδάλιον ᾧ ἄκων κακῶς

(5)τις κυβερνήσει βέλτιον ἢ ᾧ ἑκών; — {ΙΠ.} Ὧι ἑκών. — {ΣΩ.} Οὐ

καὶ τόξον ὡσαύτως καὶ λύρα καὶ αὐλοὶ καὶ τἆλλα σύμπαντα;

375a— {ΙΠ.} Ἀληθῆ λέγεις. — {ΣΩ.} Τί δέ; ψυχὴν κεκτῆσθαι ἵππου,

ᾗ ἑκών τις κακῶς ἱππεύσει, ἄμεινον ἢ [ᾗ] ἄκων; — {ΙΠ.} Ἧι

ἑκών. — {ΣΩ.} Ἀμείνων ἄρα ἐστίν. — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Τῇ

ἀμείνονι ἄρα ψυχῇ ἵππου τὰ τῆς ψυχῆς ἔργα ταύτης τὰ

(5)πονηρὰ ἑκουσίως ἂν ποιοῖ, τῇ δὲ τῆς πονηρᾶς ἀκουσίως; —

{ΙΠ.} Πάνυ γε. — {ΣΩ.} Οὐκοῦν καὶ κυνὸς καὶ τῶν ἄλλων ζῴων

πάντων; — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Τί δὲ δή; ἀνθρώπου ψυχὴν

ἐκτῆσθαι τοξότου ἄμεινόν ἐστιν, ἥτις ἑκουσίως ἁμαρτάνει

375bτοῦ σκοποῦ, ἢ ἥτις ἀκουσίως; — {ΙΠ.} Ἥτις ἑκουσίως. — {ΣΩ.}

Οὐκοῦν καὶ αὕτη ἀμείνων εἰς τοξικήν ἐστιν; — {ΙΠ.} Ναί. —

{ΣΩ.} Καὶ ψυχὴ ἄρα ἀκουσίως ἁμαρτάνουσα πονηροτέρα ἢ

ἑκουσίως; — {ΙΠ.} Ἐν τοξικῇ γε. — {ΣΩ.} Τί δ’ ἐν ἰατρικῇ; οὐχὶ

(5)ἡ ἑκοῦσα κακὰ ἐργαζομένη περὶ τὰ σώματα ἰατρικωτέρα; —

{ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Ἀμείνων ἄρα αὕτη ἐν ταύτῃ τῇ τέχνῃ τῆς

μὴ [ἰατρικῆς]. — {ΙΠ.} Ἀμείνων. — {ΣΩ.} Τί δέ; ἡ κιθαριστικω-

τέρα καὶ αὐλητικωτέρα καὶ τἆλλα πάντα τὰ κατὰ τὰς τέχνας

375cτε καὶ τὰς ἐπιστήμας, οὐχὶ ἡ ἀμείνων ἑκοῦσα τὰ κακὰ ἐργά-

ζεται καὶ τὰ αἰσχρὰ καὶ ἐξαμαρτάνει, ἡ δὲ πονηροτέρα

ἄκουσα; — {ΙΠ.} Φαίνεται. — {ΣΩ.} Ἀλλὰ μήν που τάς γε τῶν

δούλων ψυχὰς κεκτῆσθαι δεξαίμεθ’ ἂν μᾶλλον τὰς ἑκουσίως

(5)ἢ τὰς ἀκουσίως ἁμαρτανούσας τε καὶ κακουργούσας, ὡς

ἀμείνους οὔσας εἰς ταῦτα. — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Τί δέ; τὴν

ἡμετέραν αὐτῶν οὐ βουλοίμεθ’ ἂν ὡς βελτίστην ἐκτῆσθαι; —

{375dΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Οὐκοῦν βελτίων ἔσται, ἐὰν ἑκοῦσα κακουργῇ

τε καὶ ἐξαμαρτάνῃ, ἢ ἐὰν ἄκουσα;

     {ΙΠ.} Δεινὸν μεντἂν εἴη, ὦ Σώκρατες, εἰ οἱ ἑκόντες

ἀδικοῦντες βελτίους ἔσονται ἢ οἱ ἄκοντες.

(5)     {ΣΩ.} Ἀλλὰ μὴν φαίνονταί γε ἐκ τῶν εἰρημένων.

     {ΙΠ.} Οὔκουν ἔμοιγε.

     {ΣΩ.} Ἐγὼ δ’ ᾤμην, ὦ Ἱππία, καὶ σοὶ φανῆναι. πάλιν δ’

ἀπόκριναι· ἡ δικαιοσύνη οὐχὶ ἢ δύναμίς τίς ἐστιν ἢ ἐπιστήμη

ἢ ἀμφότερα; ἢ οὐκ ἀνάγκη ἕν γέ τι τούτων εἶναι τὴν

375eδικαιοσύνην; — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Οὐκοῦν εἰ μὲν δύναμίς ἐστι

τῆς ψυχῆς ἡ δικαιοσύνη, ἡ δυνατωτέρα ψυχὴ δικαιοτέρα

ἐστί; βελτίων γάρ που ἡμῖν ἐφάνη, ὦ ἄριστε, ἡ τοιαύτη. —

{ΙΠ.} Ἐφάνη γάρ. — {ΣΩ.} Τί δ’ εἰ ἐπιστήμη; οὐχ ἡ σοφω-

(5)τέρα ψυχὴ δικαιοτέρα, ἡ δὲ ἀμαθεστέρα ἀδικωτέρα; — {[ΙΠ.}

Ναί.] — {ΣΩ.} Τί δ’ εἰ ἀμφότερα; οὐχ ἡ ἀμφοτέρας ἔχουσα,

ἐπιστήμην καὶ δύναμιν, δικαιοτέρα, ἡ δ’ ἀμαθεστέρα ἀδικω-

τέρα; οὐχ οὕτως ἀνάγκη ἔχειν; — {ΙΠ.} Φαίνεται. — {ΣΩ.}

Οὐκοῦν ἡ δυνατωτέρα καὶ σοφωτέρα αὕτη ἀμείνων οὖσα

(10)ἐφάνη καὶ ἀμφότερα μᾶλλον δυναμένη ποιεῖν, καὶ τὰ

376aκαλὰ καὶ τὰ αἰσχρά, περὶ πᾶσαν ἐργασίαν; — {ΙΠ.} Ναί. —

{ΣΩ.} Ὅταν ἄρα τὰ αἰσχρὰ ἐργάζηται, ἑκοῦσα ἐργάζεται

διὰ δύναμιν καὶ τέχνην· ταῦτα δὲ δικαιοσύνης φαίνεται, ἤτοι

ἀμφότερα ἢ τὸ ἕτερον. — {ΙΠ.} Ἔοικεν. — {ΣΩ.} Καὶ τὸ μέν γε

(5)ἀδικεῖν κακὰ ποιεῖν ἐστιν, τὸ δὲ μὴ ἀδικεῖν καλά. — {ΙΠ.} Ναί.

— {ΣΩ.} Οὐκοῦν ἡ δυνατωτέρα καὶ ἀμείνων ψυχή, ὅτανπερ

ἀδικῇ, ἑκοῦσα ἀδικήσει, ἡ δὲ πονηρὰ ἄκουσα; — {ΙΠ.} Φαίνεται.

376b— {ΣΩ.} Οὐκοῦν ἀγαθὸς ἀνὴρ ὁ τὴν ἀγαθὴν ψυχὴν ἔχων, κακὸς

δὲ ὁ τὴν κακήν; — {ΙΠ.} Ναί. — {ΣΩ.} Ἀγαθοῦ μὲν ἄρα ἀνδρός

ἐστιν ἑκόντα ἀδικεῖν, κακοῦ δὲ ἄκοντα, εἴπερ ὁ ἀγαθὸς ἀγαθὴν

ψυχὴν ἔχει. — {ΙΠ.} Ἀλλὰ μὴν ἔχει γε. — {ΣΩ.} Ὁ ἄρα ἑκὼν

(5)ἁμαρτάνων καὶ αἰσχρὰ καὶ ἄδικα ποιῶν, ὦ Ἱππία, εἴπερ τίς

ἐστιν οὗτος, οὐκ ἂν ἄλλος εἴη ἢ ὁ ἀγαθός.

     {ΙΠ.} Οὐκ ἔχω ὅπως σοι συγχωρήσω, ὦ Σώκρατες, ταῦτα.

     {ΣΩ.} Οὐδὲ γὰρ ἐγὼ ἐμοί, ὦ Ἱππία· ἀλλ’ ἀναγκαῖον οὕτω

376cφαίνεσθαι νῦν γε ἡμῖν ἐκ τοῦ λόγου. ὅπερ μέντοι πάλαι

ἔλεγον, ἐγὼ περὶ ταῦτα ἄνω καὶ κάτω πλανῶμαι καὶ οὐδέποτε

ταὐτά μοι δοκεῖ. καὶ ἐμὲ μὲν οὐδὲν θαυμαστὸν πλανᾶσθαι

οὐδὲ ἄλλον ἰδιώτην· εἰ δὲ καὶ ὑμεῖς πλανήσεσθε οἱ σοφοί,

(5)τοῦτο ἤδη καὶ ἡμῖν δεινὸν εἰ μηδὲ παρ’ ὑμᾶς ἀφικόμενοι

παυσόμεθα τῆς πλάνης.